DS.Kurulmasına Ait Kanun

Döner Sermayelerin Kuruluş Amacı 

       Kurumlar temel hizmetlerini aksatmamak kaydıyla, varsa kapasite fazlasını değerlendirerek üretim yapılması ve üretilen mal veya hizmetin piyasaya satılması sonucu kuruma ek gelir sağlamak. 

       Bir hizmete döner sermaye tesis edilebilmesi için;

1.     Ortada bir kapasite fazlası bulunmalıdır. 

2.     Bu ek üretim, ana kamu hizmetini aksatmamalıdır. 

3.     Bu fazlalık, piyasa fiyatı olan bir mal veya hizmet üretimine yöneltilebilmelidir 

2547 sayılı Kanunun Döner Sermayelerle İlgili Diğer Maddeleri

·         36.maddesi, Öğretim Elemanlarının Çalışma Esasları

·         37.maddesi, Üniversitelerin Uygulama Alanına Yardımı

·         38.maddesi, Kamu Kuruluşları ve Vakıflarda Görevlendirme

·         39,maddesi, Yurt içinde ve Yurt Dışında Görevlendirme

·         58.maddesi, Döner Sermaye İşletmelerinin Kuruluşu

Çalışma esasları,

             Madde 36 – (Değişik: 21/1/2010-5947/3 md.)

Öğretim elemanları, üniversitede devamlı statüde görev yapar.

             (İptal birinci cümle: Anayasa Mahkemesi’nin 16/7/2010 tarihli ve E.: 2010/29, K.: 2010/90 sayılı Kararı ile.) Öğretim elemanının görevi ile bağlantılı olarak verdiği hizmetin karşılığında telif ücreti adıyla bir bedel tahsil etmesi halinde 58 inci madde hükümleri uygulanır.

             Öğretim üyesi, kadrosunun bulunduğu yükseköğretim birimi ile sınırlı olmaksızın ve ihtiyaç bulunması halinde görevli olduğu üniversitede haftada asgari on saat ders vermekle yükümlüdür. Öğretim görevlisi ve okutmanlar ise, haftada asgari on iki saat ders vermekle yükümlüdür.

             Öğretim elemanlarının, ders dışındaki uygulama, seminer, proje, bitirme ödevi ve tez danışmanlıklarının kaç ders saatine karşılık geldiği; kendi üniversitesi dışındaki devlet veya vakıf üniversitelerine bağlı yükseköğretim kurumlarında haftada verebileceği azami ders saatleri ve uzaktan öğretim programlarında verdikleri derslerin örgün öğretim programlarında verilen kaç ders saatine tekabül ettiği Yükseköğretim Kurulu tarafından belirlenir.

             Rektör, rektör yardımcısı, dekan, enstitü ve yüksekokul müdürlerinin ders verme yükümlülüğü yoktur. Başhekimler, dekan yardımcıları, enstitü ve yüksekokul müdür yardımcıları ve bölüm başkanları, bu madde hükümlerine göre haftada asgari beş saat ders vermekle yükümlüdür.

(Ek fıkra: 8/8/2011-KHK-650/40 md.)Yükseköğretim kurumlarının kadrolarında bulunan öğretim elemanları, kanunlarda belirtilen hâller dışında 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 28 inci maddesi hükmüne tâbidir. Ancak öğretim üyeleri, yükseköğretim kurumlarında yalnızca eğitim ve araştırma faaliyetlerinde bulunmak ve döner sermaye faaliyetleri kapsamında gelir elde edilen hizmetlerde çalışmamak kaydıyla mesai saatleri dışında yükseköğretim kurumlarından başka yerlerde meslekî faaliyette bulunabilir ve meslek veya sanatlarını serbest olarak icra edebilir. Yükseköğretim kurumlarından başka yerlerde çalışan öğretim üyelerine 58 inci madde ile 27/6/1989 tarihli ve 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin ek 3 üncü maddesi uyarınca ek ödeme yapılmaz; bunlar rektör, dekan, enstitü, yüksekokul ve konservatuar müdürü, bölüm başkanı, anabilim ve bilim dalı başkanı, başhekim ve bunların yardımcısı olamaz.

Üniversitelerin uygulama alanına yardımı

       Madde 37 - Yükseköğretim kurumları dışındaki kuruluş veya kişilerce, üniversite içinde veya hizmetin gerektirdiği yerde, üniversiteler ve bağlı birimlerden istenecek, bilimsel görüş proje, araştırma ve benzeri hizmetler ile üniversitede ve üniversiteye bağlı kurumlarda, hasta muayene ve tedavisi ve bunlarla ilgili tahliller ve araştırmalar üniversite yönetim kurulunca kabul edilecek esaslara bağlı olmak üzere yapılabilir. Bu hususta alınacak ücretler ilgili yükseköğretim kurumunun veya buna bağlı birimin döner sermayesine gelir kaydedilir. 

Kamu kuruluşları ve vakıflarda görevlendirme: (*) 

       Madde 38 - (Değişik madde: 29/11/1983 - KHK - 243/46 md.) (Değişik fıkra: 21/01/2010 - 5947 S.K./4. md.)(*) Öğretim elemanları; ilgili kurumların talebi ve kendisinin muvafakati, üniversite yönetim kurulunun uygun görmesi ve rektörün onayı ile ihtiyaç duyulan konularda, özlük işlemleri kendi kurumlarınca yürütülmek kaydıyla, diğer kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarında geçici olarak görevlendirilebilir. Bu şekilde görevlendirilenlerin, kadrosunun bulunduğu yükseköğretim kurumlarındaki aylık ve diğer ödemeler ile öteki hakları devam eder. Yükseköğretim Kurulu, bağlı birimleri ve Üniversitelerarası Kurul ile Adli Tıp Kurumunda görevlendirilenler hariç olmak üzere bu fıkra uyarınca görevlendirilenler döner sermayeden yararlanamaz. 

       (Ek fıkra: 21/01/2010 - 5947 S.K./4. md.) Kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları ile dernek ve vakıfların yönetim ve denetim organlarında görev yapanlar bakımından ayrıca bir görevlendirme kararı aranmaz. Ancak bu görevler, öğretim elemanının bu Kanundan kaynaklanan mesaisini aksatmayacak şekilde yürütülür. 

       Yükseköğretim Kurulunun isteği ve ilgili kamu kuruluşunun onayı ile yükseköğretim kurumları veya birimleri, ilgili adli mercilerin talebi ile adli tıp mevzuatı çerçevesinde adli tıp olaylarında ve diğer adli konularda resmi bilirkişi olarak görevlendirilebilirler.

       (Değişik fıkra: 19/04/1990 - KHK - 422/2 md.; Değiştirilerek kabul: 25/10/1990 - 3670/11 md.) Bu madde uyarınca görevlendirilen öğretim elemanları kendi kurumlarından alacakları aylık ve ödeneklerin yanısıra, görevlendirildikleri kurumda yürüttükleri görev için birinci derecenin dördüncü kademesinde bulunan bir genel müdürün aylık ve ek gösterge rakamlarının memur aylık katsayısı ile çarpımı sonucu bulunan tutarı geçmemek üzere ilgili bakan tarafından tespit edilecek miktarı net olarak ikinci görev aylığı şeklinde ayrıca alırlar. Bunlar görevlendirildikleri kurumlarca kendilerine bu suretle yapılan ödemeleri döner sermayelere yatırmak zorunda değildirler. Bunlara görev yapacakları kurumca bu ödeme dışında başkaca bir ödeme yapılmaz. 

Yurt içinde ve yurt dışında görevlendirme 

       Madde 39 - (Değişik madde: 09/04/1990 - KHK - 418/25 md.; İptal: Anayasa Mahkemesi’nin 05/02/1992 tarih ve E.1990/22, K.1992/6 sayılı Kararı ile; Yeniden düzenlenen madde: 18/05/1994 - KHK - 527/17 md.) 

       Öğretim elemanlarının kurumlarından yolluk almaksızın yurt içinde ve dışında kongre, konferans, seminer ve benzeri bilimsel toplantılarla, bilim ve meslekleri ile ilgili diğer toplantılara katılmalarına, araştırma ve inceleme gezileri yapmalarına, araştırma ve incelemenin gerektirdiği yerde bulunmalarına, bir haftaya kadar dekan, enstitü ve yüksek okul müdürleri, onbeş güne kadar rektörler izin verebilirler.Bu şekilde onbeş günü aşan veya yolluk verilmesini gerektiren veya araştırma ve incelemenin gerektirdiği masrafların üniversite ile buna bağlı birimlerin bütçesinden veya döner sermaye gelirlerinden ödenmesi icabeden durumlarda, ilgili yönetim kurulunun kararı ve rektörün onayı gereklidir.

        Öğretim elemanları birinci fıkrada ve bu Kanunun 33 üncü maddesinde sayılan yurt dışına gönderilme halleri dışında mesleklerine ait hizmetlerde yetiştirilmek, eğitilmek, bilgilerini artırmak veya staj yapmak için Yükseköğretim Kurulunun teklifi üzerine Bakanlar Kurulunca üniversiteler itibariyle bir yılı geçmeyecek şekilde her yıl belirlenecek kontenjan ve süreler dahilinde yurt dışına gönderilebilecekleri gibi aynı amaçlarla dış burslara dayanılarak da gönderilebilirler. Belirlenen kontenjanların üniversiteye bağlı birimler arasında dağıtımı üniversite yönetim kurulunun kararı ve rektörün onayı, gönderilme ise ilgili yönetim kurulunun kararı ve rektörün onayı ile olur. Zorunlu hallerde yurt dışında kalma süresi ilgili yönetim kurulunun kararı ve rektörün onayı ile yarısına kadar uzatılabilir. Bunlar hak ve yükümlülükleri bakımından 657 sayılı Devlet Memurları Kanununa göre aynı amaçla yurt dışına gönderilenlerin tabi oldukları hükümlere tabi olurlar. Ancak, bunlara yapılacak ödemenin miktarı Devlet memurlarına yapılacak ödemeyi geçmemek üzere üniversite yönetim kurulunca daha düşük olarak tespit edilebilir. Öğretim elemanlarından kendilerine yurt dışı kuruluşlarınca burs veya ücret sağlananlar, görev yapacakları sürece Yükseköğretim Kurulunun belirleyeceği esaslara göre üniversite yönetim kurulunun kararı ile aylıklı veya aylıksız izinli de sayılabilirler. 

       Gerek birinci fıkraya göre geçici görev yolluğu verilmek suretiyle yurt içinde ve yurt dışında bir yere gönderilenler olsun, gerekse ikinci fıkraya göre gidiş - dönüş yol yevmiyesi ile gideri ödenmek suretiyle yurt dışına gönderilenler olsun, bunlara verilecek yolluk, emsali Devlet memuruna verilen yolluğun aynı olmak üzere genel hükümler çerçevesinde tespit edilir. Geçici görev yolluğu Yükseköğretim Kurumu hesabına gönderilenlere kurum bütçesinden üniversite dışındaki kurum hesabına gönderilenlere ise ilgili kurumun bütçesinden ödenir. 

       (Ek fıkra: 14/05/1997 - 4249/2 md.) Türk Cumhuriyetleri ve Akraba Topluluklarındaki Yüksek Öğretim Kurumlarından resmi davet alan öğretim elemanlarına 3 yılı aşmamak ve bütün özlük hakları saklı kalmak üzere üniversite yönetim kurulunun kararı ve Milli Eğitim Bakanlığının onayı ile aylıklı izin verilebilir.

Döner sermaye : (2)

Madde 58 – (Değişik: 21/1/2010-5947/5 md.)

a) Yükseköğretim kurumlarında üniversite yönetim kurulunun önerisi ve Yükseköğretim Kurulunun onayı ile döner sermaye işletmesi kurulabilir. Kurulacak döner sermaye işletmesinin başlangıç sermayesine ilgili yükseköğretim kurumu bütçesinde bu amaç için ödenek öngörülmek şartıyla katkı sağlanabilir.

Döner sermaye işletmesi faaliyetlerinden elde edilen gelirler, birimler itibarıyla ayrı hesaplarda izlenir.

Döner sermaye işletmesine tahsis edilen sermaye, üniversite yönetim kurulu kararı ile artırılabilir. Artırılan sermaye tutarı yıl sonu kârlarından karşılanır.

Ödenmiş sermaye tutarı, tahsis edilen sermaye tutarına ulaştıktan sonra kalan yıl sonu kârı, döner sermaye işletmesinin hizmetlerinde kullanılmak üzere ertesi yılın gelirine ilave edilir.

Döner sermaye işletmesinin gelirleri, işletme adına yapılan mal ve hizmet satışları ile diğer gelirlerden oluşur.

Döner sermaye işletmesinden verilen hizmetler dolayısıyla öğretim elamanları adına her ne nam altında olursa olsun ayrıca ücret talep edilemez.

Süreklilik arz eden hizmet alımları ile maliyeti yüksek ve ileri teknoloji ürünü olan tıbbi cihazların hizmet alımı yoluyla temini veya kiralanması için döner sermaye kaynaklarından gelecek yıllara yaygın yüklenmelere girişilebilir.

–––––––––––––––

(1) Bu maddede geçen “katma bütçelerin” ibaresi ile ilgili olarak, 10/12/2003 tarihli ve 5018 sayılı Kanunun, 12 ve 81 inci maddeleri ile Kanuna bağlı (II) sayılı cetvele bakınız.

(2) Bu başlıkta bulunan; “ve araştırma fonu” ibaresi, 20/6/2001 tarihli ve 4684 sayılı Kanunla metinden çıkarılmıştır.

 

b) Döner sermaye gelirlerinden tahsil edilen kısmın, tıp ve diş hekimliği fakülteleri sağlık uygulama ve araştırma merkezleri ile açık öğretim hizmeti veren yükseköğretim kurumları için asgari yüzde 35'i, ziraat ve veteriner fakülteleri, sivil havacılık yüksekokulu, sürekli eğitim merkezleri ile bünyesinde atölye veya laboratuar bulunan yükseköğretim kurumları için asgari yüzde 30’u, diğer yükseköğretim kurumları için ise asgari yüzde 15'i, ilgili yükseköğretim kurumunun ihtiyacı olan mal ve hizmet alımları, her türlü bakım, onarım, kiralama, devam etmekte olan projelerin tamamlanmasına yönelik inşaat işleri ve diğer ihtiyaçlar ile yönetici payları için kullanılır. Bu oranları yüzde 75'ine kadar artırmaya üniversite yönetim kurulu yetkilidir. (1)

Döner sermaye gelirlerinden tahsil edilen kısmın en az yüzde 5'i, üniversite bünyesinde yürütülen bilimsel araştırma projelerinin finansmanı için kullanılır. Bu tutar döner sermaye muhasebe birimince, tahsilatı takip eden ayın yirmisine kadar ilgili yükseköğretim kurumu hesabına yatırılır. Yatırılan bu tutarlar, yükseköğretim kurumu bütçesine öz gelir olarak kaydedilir. Kaydedilen bu tutarlar karşılığı olarak ilgili yükseköğretim kurumu bütçesine konulan ödenekler, gelir gerçekleşmelerine göre kullandırılır. Süresi içinde yatırılmayan tutarların tahsilinde 6183 sayılı Kanun hükümleri uygulanır. (1)

Bilimsel araştırma projelerine ilişkin ödenekler, üniversite yönetim kurulunca gerekli görüldüğü takdirde, her bir proje için avans verilmek suretiyle de kullandırılabilir.

Bilimsel araştırma projelerinin seçilmesi, uygulanması ve izlenmesi ile ödeneklerin kullandırılması, genel hükümlerin ön ödemelere ilişkin sınırlamalarına bağlı kalınmaksızın avans verilmesi ve bu avansın mahsubuna dair usul ve esaslar Maliye Bakanlığının uygun görüşü alınarak Yükseköğretim Kurulu tarafından çıkarılacak yönetmelikle belirlenir.

c) Tıp ve diş hekimliği fakülteleri ile sağlık uygulama ve araştırma merkezlerinin hesabında toplanan döner sermaye gelirleri bakiyesinden, bu yerlerde;

1) Gelir getiren görevlerde çalışan öğretim üyesi ve öğretim görevlilerine aylık (ek gösterge dahil), yan ödeme, ödenek (geliştirme ödeneği hariç) ve her türlü tazminat (28/3/1983 tarihli ve 2809 sayılı Kanunun geçici 3 üncü maddesinin beşinci fıkrası uyarınca ödenen tazminat dahil, makam, temsil ve görev tazminatı ile yabancı dil tazminatı hariç) toplamından oluşan ek ödeme matrahının yüzde 800'ünü, araştırma görevlilerine ise yüzde 500'ünü; bu yerlerde görevli olmakla birlikte gelire katkısı olmayan öğretim üyesi ve öğretim görevlilerine yüzde 600'ünü, araştırma görevlilerine ise yüzde 300'ünü, (1)

2) Diğer öğretim elemanlarına ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanununa tabi personel (…) (2) ile aynı Kanunun 4 üncü maddesinin (B) bendine göre sözleşmeli olarak çalışan personele ek ödeme matrahının; uzman tabipler için yüzde 600’ünü, hastaneler başmüdürü ve eczacılar için yüzde 250'sini, başhemşireler için yüzde 200'ünü, diğer öğretim elemanları ile diğer personel için yüzde 150'sini, işin ve hizmetin özelliği dikkate alınarak yoğun bakım, doğumhane, yeni doğan, süt çocuğu, yanık, diyaliz, ameliyathane, enfeksiyon, özel bakım gerektiren ruh sağlığı, organ ve doku nakli, acil servis ve benzeri sağlık hizmetlerinde çalışan personel için yüzde 200'ünü geçmeyecek şekilde aylık ek ödeme yapılır. Sözleşmeli personele yapılacak ek ödeme matrahı, sözleşmeli personelin çalıştığı birim ve bulunduğu pozisyon unvanı itibarıyla aynı veya benzer unvanlı memur kadrosunda çalışan, hizmet yılı ve öğrenim durumu aynı olan emsali personel dikkate alınarak belirlenir. Emsali bulunmayan sözleşmeli personelin ek ödeme matrahı ise brüt sözleşme ücretlerinin yüzde 25'ini geçemez.(Ek cümle: 11/10/2011-KHK-666/5 md.) Bu fıkra uyarınca yapılacak ödeme sigorta prim kesintisine tabi tutulmaz. (1)(2)(3)

––––––––––––––––––

(1) 17/2/2011 tarihli ve 6114 sayılı Kanunun 17 nci maddesiyle, (b) fıkrasında yer alan “ile sağlık uygulama ve araştırma merkezleri için asgari yüzde 35'i, ziraat ve veteriner fakülteleri, sivil havacılık yüksekokulu ile bünyesinde atölye veya laboratuar bulunan yükseköğretim kurumları için asgari yüzde 25'i, diğer yükseköğretim kurumları için ise asgari yüzde 15'i,” ibaresi “sağlık uygulama ve araştırma merkezleri ile açık öğretim hizmeti veren yükseköğretim kurumları için asgari yüzde 35'i, ziraat ve veteriner fakülteleri, sivil havacılık yüksekokulu, sürekli eğitim merkezleri ile bünyesinde atölye veya laboratuar bulunan yükseköğretim kurumları için asgari yüzde 30’u, diğer yükseköğretim kurumları için ise asgari yüzde 15'i,” şeklinde; “yüzde 50'sine kadar” ibaresi “yüzde 75’ine kadar” şeklinde, aynı fıkranın ikinci paragrafında yer alan “yüzde 5’i” ibaresi “en az yüzde 5’i” şeklinde değiştirilmiş; (c) fıkrasının (1) numaralı bendinde yer alan “makam” ibaresinden önce gelmek üzere “28/3/1983 tarihli ve 2809 sayılı Kanunun geçici 3 üncü maddesinin beşinci fıkrası uyarınca ödenen tazminat dahil,” ibaresi, (2) numaralı bendinde yer alan “657 sayılı Devlet Memurları Kanununa” ibaresinden önce gelmek üzere “Diğer öğretim elemanlarına ve” ibaresi eklenmiş; “diğerleri” ibaresi “diğer öğretim elemanları ile diğer personel” şeklinde değiştirilmiş ve metne işlenmiştir.

(2) 11/10/2011 tarihli ve 666 sayılı KHK’nin 1 inci maddesiyle bu bentte yer alan “(döner sermaye işletme müdürlüğü ve döner sermaye saymanlık personeli dahil)” ibaresi yürürlükten kaldırılmıştır.

(3) 4/7/2012 tarihli ve 6354 sayılı Kanunun 4 üncü maddesi ile bu bende “ek ödeme matrahının;” ibaresinden sonra gelmek üzere “uzman tabipler için yüzde 600’ünü,” ibaresi eklenmiştir.

 

Nöbet hizmetleri hariç olmak üzere mesai saatleri dışında gelir getirici çalışmalarından doğan katkılarına karşılık olarak (1) numaralı bentte belirtilen personel için yüzde 50’sini, (2) numaralı bentte belirtilen personel için yüzde 20’sini geçmeyecek şekilde ayrıca aylık ek ödeme yapılır.

Yükseköğretim kurumlarının tıp ve diş hekimliği fakülteleri ile sağlık uygulama ve araştırma merkezlerinde ihtiyaç duyulması halinde ilgilinin isteği ve kurumlarının muvafakatiyle diğer kamu kurum ve kuruluşlarında görevli sağlık personeli haftanın belirli gün veya saatlerinde veyahut belirli vakalar ve işler için görevlendirilebilir. Belirli bir vaka ve iş için görevlendirilenlere, kadrosunun bulunduğu kurumdaki döner sermaye işletmesinden yapılan ödemenin yanı sıra, katkı sağladıkları vaka ve iş dolayısıyla görevlendirildiği sağlık kuruluşundaki döner sermaye işletmesinden, bu maddede belirtilen esaslar çerçevesinde ve toplamda tavan oranları geçmemek üzere döner sermayeden ek ödeme yapılır.

d) Ziraat ve veteriner fakülteleri, sivil havacılık yüksekokulu ve bünyesinde atölye veya laboratuvar bulunan kurumları ile sürekli eğitim merkezleri, açık öğretim hizmeti veren yükseköğretim kurumları ile düzenli döner sermaye geliri olan yükseköğretim kurumlarında üretilen mal ve hizmetlerden elde edilen döner sermaye gelirlerine katkısı bulunan öğretim elemanlarına yapılacak ek ödemeler hakkında da (c) fıkrası hükümleri uygulanır. (1)(2)

e) Yükseköğretim kurumlarının (c) ve (d) fıkraları kapsamına girenler haricindeki diğer birimlerinde döner sermaye işletmesi hesabına yapılan iş veya hizmetler karşılığında tahsil edilen gelirlerden kanuni kesintiler ile varsa yapılan iş veya hizmetle bağlantılı giderler düşüldükten sonra geri kalan tutar, hizmet karşılığı olarak gelir tahsilatının yapıldığı tarihi izleyen bir ay içinde, veya hizmet bedelinin peşin tahsil edilmesi halinde hizmetin gerçekleşme oranına bağlı olarak aylara bölünerek hizmeti veren öğretim elemanlarına ödenir. (1)(2)

Tıp ve diş hekimliği fakültelerindeki öğretim elemanlarının sağlık hizmeti dışında verdikleri hizmetler karşılığında döner sermaye hesabına tahsil edilen paradan pay alma hususunda bu fıkra hükümleri uygulanır. (Ek cümle: 17/2/2011-6114/17 md.) Bu kapsamda bulunan hizmetler ile öğretim elemanlarının yükseköğretim kurumlarının imkanlarını kullanmaksızın verdikleri hizmetler karşılığında elde edilen gelirlerden (b) fıkrasının birinci bendi uyarınca yapılacak kesintilerin uygulanmasında asgari yüzde 15 oranı uygulanır.

f) Rektör, rektör yardımcısı ve genel sekreterlere gelir getirici katkılarına bakılmaksızın, üniversite yönetim kurulunun uygun gördüğü birimin döner sermaye hesabından yönetici payı olarak ayrılan tutardan ek ödeme yapılır. Yapılacak ek ödemenin tutarı ek ödeme matrahının, rektörler için yüzde 600’ünü, rektör yardımcıları için yüzde 300’ünü, genel sekreterler için yüzde 200’ünü geçemez.

Döner sermaye gelirinin elde edildiği birimlerin dekan, başhekim ve enstitü ve yüksekokul müdürleri ile bunların yardımcılarına, gelir getirici katkılarına bakılmaksızın, görev yaptıkları birimin döner sermaye gelirlerinden yönetici payı olarak ayrılan tutardan ek ödeme yapılır. Yapılacak ek ödemenin tutarı, ek ödeme matrahının, dekan, enstitü ve yüksekokul müdürü için yüzde 250’sini, bunların yardımcıları için yüzde 100’ünü, tıp ve diş hekimliği fakülteleri dekanları ile sağlık uygulama ve araştırma merkezleri başhekimleri için yüzde 500’ünü, bunların yardımcıları için yüzde 300’ünü geçemez.

Bu fıkra kapsamında bulunan yöneticilere, mesai saatleri içerisinde verdikleri mesleki hizmetlerinden dolayı ayrıca ek ödeme yapılmaz. Mesai saatleri dışında döner sermaye gelirlerine katkıları bulunması hâlinde alabilecekleri toplam ek ödeme tutarı, hiçbir şekilde yönetici payı dahil ilgisine göre (c) ve (d) fıkralarında belirtilen esaslara göre hesaplanacak tutarı geçemez. (1)

––––––––––––

(1) 17/2/2011 tarihli ve 6114 sayılı Kanunun 17 nci maddesiyle, (d) fıkrasında yer alan “kurumlarında üretilen” ibaresi “kurumları ile sürekli eğitim merkezleri, açık öğretim hizmeti veren yükseköğretim kurumları ile düzenli döner sermaye geliri olan yükseköğretim kurumlarında üretilen” şeklinde değiştirilmiş; (e) fıkrasının birinci paragrafında yer alan “hizmeti veren” ibaresinden önce gelmek üzere “veya hizmet bedelinin peşin tahsil edilmesi halinde hizmetin gerçekleşme oranına bağlı olarak aylara bölünerek” ibaresi eklenmiş, (f) fıkrasının üçüncü paragrafında yer alan “(c), (d) ve (e)” ibaresi “(c) ve (d)” şeklinde değiştirilmiş ve metne işlenmiştir.

(2) 11/10/2011 tarihli ve 666 sayılı KHK’nin 5 inci maddesiyle, d) fıkrasındayeralan “personele” ibaresi “öğretimelemanlarına” şeklinde, (e) fıkrasındayeralan “, memurlara ve sözleşmeli personeleödenir.” ibaresi “ödenir.” şeklindedeğiştirilmiş ve metneişlenmiştir.

 

g) Bu madde uyarınca 11/10/1983 tarihli ve 2914 sayılı Yüksek Öğretim Personel Kanununa tabi personele yapılan ödemeler, 27/1/2000 tarihli ve 4505 sayılı Sosyal Güvenlikle İlgili Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması ve Temsil Tazminatı Ödenmesi Hakkında Kanunun 5 inci maddesinin (c) fıkrası ile 4/7/2001 tarihli ve 631 sayılı Memurlar ve Diğer Kamu Görevlilerinin Mali ve Sosyal Haklarında Düzenlemeler ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin 16 ncı maddesi hükümlerinin uygulanmasında dikkate alınmaz.

(Ek paragraf: 23/7/2010-6009/52 md.; Değişik ikinci paragraf: 11/10/2011-KHK-666/5 md.) Bu maddenin (c) ve (f) fıkraları kapsamında bulunanlar dışındaki 657 sayılı Devlet Memurları Kanununa tabi memurlar ile aynı Kanunun 4 üncü maddesinin (B) fıkrasına göre sözleşmeli olarak çalışan personele 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin ek 9 uncu maddesi kapsamında ödeme yapılır ve bunlara bu madde uyarınca ayrıca ek ödeme yapılmaz.

h) (Değişik: 17/2/2011-6114/17 md.) Döner sermaye işletmesi faaliyetlerinin gerçekleştirilmesinde, kaynakların ekonomik, verimli ve tasarruflu kullanılması esastır. Yapılacak olan ödemelerde gelir-gider dengesinin gözetilmesi zorunludur.

Yapılacak ek ödemenin oranları ile bu ödemelerin esas ve usulleri; yükseköğretim kurumlarının hizmet sunum şartları ve kriterleri, personelin kadro ve görev unvanı, görev yeri, çalışma şartları ve süresi, eğitim-öğretim ve araştırma faaliyetleri ve mesleki uygulamalar ile ilgili performansı ve özellik arz eden riskli bölümlerde çalışma gibi hizmete katkı unsurları esas alınarak Maliye Bakanlığının uygun görüşü üzerine Yükseköğretim Kurulu tarafından çıkartılacak yönetmelikle belirlenir. Bu yönetmelikte belirlenen temel ilkeler çerçevesinde üniversite yönetim kurulları gerekli düzenlemeleri yapmaya yetkilidir.

(Değişik üçüncü paragraf: 11/10/2011-KHK-666/5 md.) Üniversitelerin (c) ve (f) fıkraları kapsamındaki personeline bu madde uyarınca her ay yapılacak ek ödemenin net tutarı, 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin ek 9 uncu maddesi uyarınca kadro ve görev unvanı veya pozisyon unvanı itibarıyla belirlenmiş olan ek ödemenin net tutarından az olamaz. Bu kapsamda ek ödemeden yararlanan personele, ayrıca 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin ek 9 uncu maddesi uyarınca ödeme yapılmaz.

ı) Döner sermaye işletmelerinin faaliyet alanları, gelir ve giderleri, sermaye limitleri ile işletmelerin yönetimine ilişkin esas ve usuller Maliye Bakanlığının uygun görüşü üzerine Yükseköğretim Kurulunca çıkarılacak yönetmelikle belirlenir.  

  
2547 Sayılı Yükseköğretim Kanunu’nun 58. Maddesine Göre Döner Sermaye İşletmelerinin Kurulmasında Uyulacak Esaslara İlişkin Yönetmelik
(Resmi Gazetede Yayım Tarihi:05.07.1983 Resmi Gazete Sayısı:18098)
BİRİNCİ BÖLÜM
Kuruluş ve Kapsam
Kapsam 

MADDE 1. (25.12.1998 / 23564) Bu Yönetmelik, Üniversitelerin eğiti,öğretim,araştırma ve uygulama birimleri ile yükseköğretim üst kuruluşlarında kendi faaliyet alanları kapsamında bulunmak ve Maliye bakanlığının  olumlu görüşüne alınmak suretiyle 2547 sayılı kanunun 58 nci maddesi ve bu yönetmelik hükümleri çerçevesinde kurulacak döner sermaye işletmelerinin kuruluş ve işleyişsine dair usul ve esasları kapsar.

Kuruluş

MADDE 2. (19.09.1999 /23821) Üniversite ve ileri teknoloji enstitülerinde, ilgili yönetim kurulunun önerisi, Yükseköğretim Kurulunun onayı ve Maliye Bakanlığının olumlu görüşü ile döner sermaye işletmesi kurulabilir. Özel yönetmeliklere sermaye limiti, yönetim organları, faaliyet alanları dışında özel hükümler konulamaz.

Faaliyet Alanları

MADDE 3. Döner sermaye işletmelerinin yükseköğretim kurumlarının esas faaliyetlerini aksatmayacak şekilde çalıştırılması gerekir. Bu işletmelerin;

a) Bilimsel görüş vermek, proje hazırlamak, araştırma, uygulama ve benzeri hizmetler yapmak,

b) Belirli bilimsel sonuçların uygulamasını sağlamak,

c) Üniversite ve ona bağlı kurumlarda hasta muayene ve tedavisi yapmak ve bunlarla ilgili tahlil ve araştırmaları yürütmek,

d) Faaliyet alanları ile sınırlı olarak mal ve hizmet üretiminde bulunmak

amaçlarından biri veya birkaçına yönelik faaliyette bulunması gerekir.

Döner sermaye işletmeleri, çalışmaları sırasında eğitim ve öğretim ile bunlara katkıda bulunan uygulamayı ön planda tutar.

İKİNCİ BÖLÜM
Sermaye, Gelir ve Giderler
İlk Sermaye 

MADDE 4. Döner sermaye işletmelerinin 2547 sayılı Kanun’un 48. maddesinin (a) fıkrasında belirtilen ilk sermayeleri, yürütülecek faaliyete uygun miktarda ve bütçeden ayrılacak ödeneklerle tespit edilir. İşletmenin kendi gelirleriyle sermaye artırımı yapılması halinde, durum 15 gün içinde Yükseköğretim Kuruluna bildirilir. Üst kuruluşlarda Yükseköğretim Kurulunun kararı, üniversitelerde ilgili yönetim kurulunun önerisi ve rektörün onayı gereklidir.

Döner sermaye işletmelerinin sermaye limitleri, yönetmeliklerinde belirtilir.

Fiyatların Tespiti

MADDE 5. (25.12.1998 / 23564) Bu işletmelerde üretilen mal ve hizmetlerin fiyatlarının tespitinde piyasa fiyatları göz önünde tutulur. Ancak sosyal içerikli hizmetlerin fiyatlandırılmasında, piyasa fiyatları yanında özellikle kamu yararı dikkate alınır. Mal ve hizmetlerin fiyatları üniversite yönetim kurulunca tespit edilir. Fiyat tespitinde diğer üniversitelerde uygulanan fiyatlar ile üretimin ve hizmetin niteliği ve çevre şartları da göz önünde tutularak gerekli koordinasyon Yükseköğretim Kurulu tarafından sağlanır.

Gelir ve Giderler ile Bunların Muhasebeleştirilmesi

MADDE 6. (25.12.1998 / 23564) Döner sermaye işletmelerinin gelirleri şunlardır.

a)      Bu işletmelerde yapılacak iş ve hizmetler ile üretilen malların satışı karşılığında sağlanan gelirler

b)      Bağış ve yardımlar

c)      Sair gelirler

İşletmelerde yapılan iş ve hizmetler ile üretilen malların satışlarından elde edilen gelirler döner sermaye işletmesinde açılacak bir hesapta toplanır. Üniversite yönetim kurulu gerektiğinde elde edilen gelirlerin birimler itibariyle ayrı hesaplarda toplanmasına karar verebilir.

            Bağış ve yardımlar ile sair gelirler döner sermaye işletmesinde açılacak bir hesapta toplanır.

            Giderler: Her eğitim-öğretim, araştırma veya uygulama birimi veya bölümü ile ilgili öğretim elemanlarının katkısı ile toplanan döner sermaye gelirlerinin en az yüzde otuzu o kuruluş veya birimin araç, gereç, onarım araştırma ve diğer ihtiyaçlarına, kalan kısmı ise üniversite yönetim kurulunca belirlenecek oranlar çerçevesinde üniversitenin araştırma fonuna; geri kalan gelirler döner sermayeye katkısı olan öğretim elemanları ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanununa tabi personel arasında paylaştırılır. Öğretim üyeleriyle üniversiteler arası kurulca önerilen ve yüksek öğretim kurulunca kabul edilen, teknik ve sanat ile ilgili birimlerde görevli öğretim elemanlarına döner sermayeden bir yılda ayrılacak payın toplamı, bunların bir yılda alacakları aylık (ek gösterge dahil), yan ödeme, ödenek ve her türlü tazminat toplamının iki katını, diğer öğretim elemanları için bir katını, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’na tabi personel için de yüzde 50’sini geçemez. Şu kadar ki öğretim üyelerinin mesai saati dışında döner sermayeye yaptıkları katkılardan dolayı alacakları pay iki kat kıyaslamasında nazara alınmaz.

            Öğretim üyelerinin katkılarına dayanmayan yıl sonu gelirleri araştırma fonuna eklenir. 

Öğretim üyelerinin katkılarına dayanmayan döner sermaye işletmeleri dışındaki döner sermaye gelirleriyle alınan araç, gereç ve öteki demirbaş eşya (canlı demirbaş hariç) her mali yıl sonunda üniversite ayniyat saymanlığına devredilir.

            (19.09.1999/23821) Bir mali yılda, önceki yıldan devredilen gelir fazlasından, katkıda bulunanlara ödemede bulunulmaz. Bununla maddede belirtilen diğer ihtiyaçlar karşılanır.

(19.09.1999/23821) Yüksek öğretim üst kuruluşlarının döner sermaye gelirlerinden bu kurulların üyeleri herhangi bir pay alamazlar. 

MADDE 7. (25.12.1998 / 23564) Yürürlükten kaldırılmıştır.

MADDE 8. (25.12.1998 / 23564) Yürürlükten kaldırılmıştır.

MADDE 9. (25.12.1998 / 23564) Yürürlükten kaldırılmıştır.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Yönetim ve Örgüt
Yönetim 

MADDE 10. (25.12.1998 /23564) Döner sermaye işletmesinin yönetim kurulu üniversite yönetim kuruludur.  İta amiri rektördür. Rektör bu yetkisini uygun gördüğü ölçüde yardımcılarına, dekanlara veya enstitü, yüksekokul ve araştırma ve uygulama merkez müdürlerine devredebilir.

            (19.09.1999/23821) Üniversite yönetim kurulu yetkilerini uygun gördüğü ölçüde kuracakları yürütme kuruluna devredebilir.  Yürütme kurulu üniversite yönetim kurulunca seçilecek bir rektör yardımcısı, üç öğretim elemanı (dekan veya yüksek okul müdürü de olabilir) ve bir sayman olmak üzere 5 kişiden oluşur.

            Yüksek öğretim üst kuruluşlarında döner sermayenin yönetim kurulu yüksek öğretim üst kuruluşları tarafından kendi kurul üyeleri dışında oluşturulur ve ita amirliği üst kuruluş başkanı veya onun yetkili kılacağı kişi tarafından yapılır. 

Örgüt 

MADDE 11. (19.09.1999/23821) Döner sermaye işletmesinin hizmetleri yönetim kurulu, İta Amiri, işletme müdürü, sayman, tahakkuk memuru, veznedar, ayniyat memuru, ambar memuru,  memurlar ve işçiler tarafından, saymanlık hizmetleri ise Maliye Bakanlığı’nca kurulan saymanlıklarca yürütülür.

İşletme Müdürü

MADDE 12. Döner Sermaye işletmesinin işletme müdürü, rektör tarafından üniversite personeli arasından atanır. İşletme Müdürünün görevleri şunlardır:

a) İşletmenin idari, malî ve teknik işlerini, kanun, tüzük, yönetmelik, yönerge, çalışma programları, bütçe esasları ve işletmecilik ilkelerine uygun biçimde yürütmek,

b) Döner sermaye kadrolarına atanan veya görevlendirilen memurlar ile işletmeye alınan işçilerin görevlerini iş bölümü esasları dahilinde düzenlemek, izlemek ve denetlemek,

c) Döner sermaye memurlarının atamalarını teklif etmek ve işletmeye işçi alınması, çıkarılması ve işçilerin özlük haklarına ilişkin işleri yapmak,

d) İşletmenin çalışma programlarının ve bütçe tasarılarının zamanında hazırlanmasını sağlamak,

e) Canlı ve cansız demirbaşları ile malzemelerin iyi bir şekilde kullanılmasını, saklanmasını, korunmasını sağlamak için gerekli tedbirleri almak,

f) Ambar ve ayniyat işlerinin usulüne göre yürütülmesini sağlamak, gerekli denetimi yapmak.

Tahakkuk Memuru 

MADDE 13. Döner sermayeden yapılacak giderler ile tahsis edilecek gelirler, tahakkuk memuru tarafından tahakkuk ettirilir. Tahakkuk memurluğu işletme müdürü tarafından yürütülür.

            (23.01.2001/24296) ilgili üniversitenin tüm eğitim-öğretim, araştırma ve uygulama birimlerinin faaliyet alanlarını kapsayan döner sermaye işletmelerinde tahakkuk memurluğu görevi uygun görüldüğü ölçüde, üniversite bünyesindeki fakülte, enstitü, yüksek okul ve diğer birimlerde görevli yöneticilere rektörün onayını almak şartıyla devredilebilir.  
Tahakkuk Memurunun Görevleri 

MADDE 14. Tahakkuk memurları gider ve gelirlere ilişkin tahakkuk belgeleri üzerinde aşağıda belirtilen hususları aramakla yükümlüdür:

a) Yeteri kadar ödenek bulunması,

b) Giderlerin bütçedeki tertiplere uygun olması,

c) Giderlerin kanun, tüzük, kararname ve yönetmeliklere uygun olması,

d) Maddi hata bulunmaması,

e) Verile emrine bağlanması gereken taahhüt ve tahakkuk belgelerinin tamam olması,

f) İstihdamın kadro dahilinde bulunması,

g) Gelirlerin kanun ve yönetmeliklere uygun olması,

(25.12.1998 / 23564)Sayman 

MADDE 15. Döner sermaye işletmelerinin saymanlık hizmetleri Maliye Bakanlığınca kurulacak döner sermaye saymanlıklarınca yürütülür.

            Döner sermaye işletmelerinin mali ve muhasebe işlemleri Maliye Bakanlığınca atanacak sayman ile saymanlık personeli tarafından yürütülür. Saymanın geçici veya sürekli olarak görevi başında olmadığı hallerde saymanlık görevi Maliye Bakanlığınca vekaleten görevlendirilecek personel tarafından yürütülür.

(25.12.1998 / 23564)Saymanın Görevi 

MADDE 16. Sorumlu saymanın başlıca görevleri şunlardır:

a) Malî işlemleri mevzuatta belirtilen usullere uygun biçimde yapmak ve yaptırmak,

b) (25.12.1998 / 23564) Tek düzen Hesap Çerçevesi ve hesap planına göre muhasebe ve defter kayıtlarını tutmak, 

c) Usulüne uygun olarak tahakkuk ettirilen istihkakları sahiplerine ödemek, gelirleri tahsil ettirmek,

d) Gelir ve gidere ilişkin her türlü belgeleri, defterleri ve makbuzları saklamak,

e) Ayniyat, ambar ve vezne işlerinin usulüne uygun biçimde yürütülmesini sağlamak,

f) Demirbaş ve ambar kayıtlarının esas deftere uygunluğunu sağlamak,

g) Banka ve kasada bulunan para ve bu mahiyetteki kıymetli evrakın kontrolünü yapmak,

h) İşletmenin bütün alacak ve borçlarının zamanında tahsil edilmesini veya ödenmesini sağlamak, bu yönde gerekli takibatı yapmak,

i) (25.12.1998 / 23564)Aylık mizanları, izleyen ayın 9’una kadar düzenlemek,

j) Malî yılın bitimini izleyen 2 ay içinde işletmenin envanterini, kesin mizanını ve bilançosunu düzenlemek ve asılları ile birlikte gelir gider belgelerini Sayıştay’a, bilanço ve eklerinin onaylı birer örneğini Maliye Bakanlığına göndermek,

k) Veznedar, ayniyat memuru ve ambar memurlarını, kefalet kanunu esasları dahilinde kontrol etmek,

l) Sayman mutemetleri ile İta Amiri mutemetlerinin hesaplarını kontrol etmek, Yönetmeliğe uymalarını sağlamak,

m) Muhasebe ile ilgili diğer işleri yapmak.

Sorumlu Saymanın Ödemeden Önce Yapacağı İşler

MADDE 17. Sorumlu sayman verile emirlerinde, aşağıdaki hususları aramak ve sağlamakla yükümlüdür:

a) Bütçede yeterli miktarda ödenek bulunması,

b) Giderlerin bütçedeki tertibe uygun olması,

c) Giderlerin kanun, tüzük, yönetmelik ve kararnamelere uygun olması,

d) Maddi hata bulunmaması,

e) Verile emirlerine bağlanması gereken belgelerin tamam olması,

f) Hak sahibinin kimliği,

g) Atama ve istihdamın kadro dahilinde bulunması,

Sorumlu sayman, yaptığı inceleme sonunda bu hususlara uygun görmediği ödemeleri yapmayarak, ödemeye ilişkin belgeleri gerekçesiyle birlikte, tahakkuk memuruna geri gönderir. Saymanın (a), (d), (e), (f), (g) bentlerinde yazılı hususlara aykırılık nedeniyle geri çevirmeleri kesin olup sayman ödemeye zorlanamaz.

Bu maddenin (b) ve (e) bentlerinde yazılı hususlara aykırılık nedeniyle geri çevirmelerde sorumluluk İta Amirince yazılı olarak üstlenildiği takdirde sayman ödemeyi yapar.

Saymanın Sorumlulukları 

MADDE 18. Sayman bu Yönetmeliğin 16. ve 17. maddelerinde sayılan görevlerinden dolayı ilgisine göre tahakkuk memuru, İta Amiri ve ilgili diğer memurlarla birlikte sorumludur.

Birleşemeyecek Görevler 

MADDE 19. İta Amirliği ile saymanlık ve tahakkuk memurluğu ile saymanlık görevleri bir kişide birleşemez. Yetkili tahakkuk memuru bulunmaması halinde İta Amiri tahakkuk memuru sayılır.

Veznedarlar 

MADDE 20. (19.09.1999/23821) Yürürlükten kaldırılmıştır.

Veznedarın Görevleri 

MADDE 21. Veznedarın görevleri şunlardır:

a) Tamamlanmış belgelere dayanarak ve usulüne uygun olarak ödeme ve tahsilat yapmak,

b) Tahsil edilen paralarla ödemeleri günü gününe kasa defterine kaydetmek ve bu kayıtların belgelere ve muhasebe kayıtlarına uygunluğunu sağlamak,

c) Döner sermayeye ait para ve kıymetli evrakı işletmenin kasasında saklamak,

d) Tahsilata ve ödemeye ilişkin belgelerin dip koçanlar ile kasa defterini ve sair belgeleri saklamak,

e) Saymanın vereceği sair işleri yapmak.

Veznedarın Sorumlulukları 

MADDE 22. Veznedar, Vezne mevcudunun defter ve kayıtlara göre noksan olmasından, veznedeki kıymetlerin ziyan veya eksilmesinden doğrudan doğruya sorumludur.

Vezne İşlemleri 

MADDE 23. (25.12.1998/23564) Kasadan yapılacak ödeme miktarları ile ertesi gün yapılacak harcamaları karşılamak amacıyla kasada bulundurulacak nakit miktarı için Maliye Bakanlığınca, genel ve katma bütçeli saymanlıklarda uygulanmak üzere yayımlanan genel tebliğlerdeki limitler uygulanır. Kasa fazlası Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankasında, bu bankanın bulunmadığı mahallerde muhabiri olan Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası şubelerinden birisinde saymanlık adına açılacak hesaba yatırılır.

            Kasadan ödenecek miktarı aşan ödemeler sayman tarafından imzalanan çeklerle bankadan yapılır.

            Kasa mevcudunun, kasa defterine uygunluğu her gün saymanca kontrol edilerek günlük hesap ve kasa defteri, veznedar ve sayman tarafından imzalanmak suretiyle kapatılır.

Giderlerin Ödenmesine İlişkin Belgeler 

MADDE 24. Döner sermaye işletmesinden yapılacak giderler için Devlet Harcama Belgeleri Yönetmeliği kıyasen uygulanır.

Ayniyat Memuru 

MADDE 25. Döner sermaye işletmesinde ayniyat işleri, saymana karşı sorumlu olan kefalete tabi ayniyat memuru tarafından yapılır. Ayniyat memuru ilgili amirin teklifi üzerine rektörce atanır.

Ayniyat memurunun izin veya hastalık gibi nedenlerle görevi başında bulunmadığı zamanlar, bu görev işletmenin kefalete tâbi diğer memurlarından birisi tarafından yerine getirilir.

Ayniyat Memurunun Görevleri 

MADDE 26. Ayniyat memurunun görevleri şunlardır:

a) Ayniyat talimatnamesi gereğince ayniyat işlerini yürütmek, bunlarla ilgili kayıt ve defterleri tutmak,

b) Ayniyat kayıtlarına ilişkin defter ve belgeleri saklamak,

c) Sorumlu saymana ayniyat hesabını vermek,

d) Ambar memuru bulunmadığı hallerde ambar memurunun görevlerini yapmak,

e) Ambar işlemlerini kontrol etmek,

f) Yetkililerce verilecek diğer işleri yapmak.

Ambar Memuru 

MADDE 27. Döner sermaye işletmesinin çalışma konusu ve ambar işlemlerinin hacmi gözönünde tutularak gerekli görülen hallerde aşağıda belirtilen işlerin yürütülmesi için ayrıca ambar memuru görevlendirilebilir.

Ambar memuru ayniyat memurlarına ilişkin usule göre atanırlar. Görevden ayrı kalınan hallerde de aynı esaslar uygulanır.

Ambar Memurunun Görevleri 

MADDE 28. Ambar memurunun görevleri şunlardır:

a) Ambar sevk ve idaresini sağlamak,

b) Gerek hariçten satın alınarak ve gerekse işletme tarafından üretilerek veya imal edilerek ambara giren her türlü madde, eşya, makine, taşıt, malzeme ve benzeri şeylerin kaydını tutmak, muhafaza etmek, bunları yangın, çürüme, bozulma, akma gibi her türlü tehlike ve zararlardan korumak, kendilerinin alamayacakları koruma tedbirleri için ilgililere yazılı olarak bilgi vermek.

c) Ambar stok kartlarının kartoteks usulü ile tutulmasını sağlamak,

d) Ambara giren malzeme ve malları tasnifli, tertipli ve iyi bir durumda muhafaza etmek,

e) Ambara giren ve (b) bendinde sayılan malzeme ve eşyayı yetkililerin yazılı emirlerine dayanarak, belge karşılığında ilgililere vermek,

f) Başka yerlerden gelen veya satın alınan malları muayene komisyonlarına muayene ettirmek ve ambara girişlerini düzenlemek,

g) Ambardan sevk edilecek mal ve malzemenin sevk ve belgelerini düzenlemek,

h) Ambar mizanlarını çıkarmak ve bunların muhasebe ile uygunluğunu sağlamak,

i) Ambarda saklanan malzeme ve eşyalarda meydana gelen hasarlar için gerekli tutunakları düzenlemek, kayıtlardan çıkarılacak veya imha edilecek malzeme ve eşya için gerekli işlemleri yaparak ayniyat memuruna vermek,

j) Saymanın ve diğer yetkililerin verecekleri işleri yapmak.

Ambarın Sayımı 

MADDE 29. Döner sermaye işletmesinin ambarı, her malî yılın sonunda İta Amirince görevlendirilecek bir komisyon tarafından sayılır ve sayım sonuçları cetvellere yazılır. Ambar noksanı, normal fireler gözönünde tutularak saptanır. Ambar fazlası gelir kaydedilir. Ayniyat ve ambar memurları ambar ve ambar işlemlerinden dolayı mütesebilen sorumludur.

Sayman Mutemetleri 

MADDE 30. Saymanlıkça tahsilinde güçlük görülen döner sermaye gelirleri saymanca teklif edilen ve mutemetliği İta Amirince onaylanan kefalete tâbi sayman mutemetlerince tahsil edilir. Döner sermaye gelirlerinden hangilerinin sayman mutemetlerince tahsil edileceği, saymanın teklifi ve İta Amirinin oluru ile saptanır.

(06.03.1995/22219) Sayman mutemetlerine saymanca uygun görülecek sayıda “(25.12.1998/23564) Sayman Mutemedi Alındısı” verilir. Sayman mutemetlerince tahsil edilen paralar, “(25.12.1998 / 23564) Sayman Mutemedi Alındıları”nın tarih ve numarası itibariyle, kasa defterlerine kaydedilir. Mutemetlerce yapılan tahsilat Maliye Bakanlığınca çıkarılan Genel Tebliğlerde belirtilen süre ve miktarlar dahilinde döner sermaye saymanlığına yatırılır. Tahsilat miktarının Maliye Bakanlığınca tespit edilen miktara ulaşması halinde tahsil edilen para en geç izleyen gün saymanlığa yatırılır.

            Saymanlıkça para tahsil edilirken mutemetçe tutulan kasa defterine “…………………………… numaradan …………………………. numaraya kadar “(25.12.1998 / 23564) Sayman Mutemedi Alındı”ları ile kasa kayıtları karşılaştırılmış, kasa kayıtlarının doğru olduğu görülmüş ve alındıların kapsamı olan …………………………… lira ………………………………. tarihli ve …………………………………………….. sayılı vezne alındısı ile tahsil edilmiştir.” şeklinde kayıt konulur ve ilgililerce imzalanır. Ayrıca, son tahsilata ilişkin “(25.12.1998 / 23564) Sayman Mutemedi Alındısı”nın arkasında da …………………………. numaradan ………………………………. numaraya kadar olan “(25.12.1998 / 23564) Sayman Mutemedi Alındısı kasa defterine tam ve hatasız kaydedilmiş ve bu alındılarla tahsil edilen toplam …………………………. lira …………………………………….. tarih ve ………………………….. sayılı vezne alındısı karşılığında saymanlığa yatırılmıştır.” şeklinde kayıt konulu ve ilgililerce imzalanı.

            Sayman her zaman sayman mutemetlerini kontrol edebilir ve iş yerlerinde bulunan paranın saymanlığa yatırılmasını isteyebilir.

Devir ve Teslim

MADDE 31. (25.12.1998 / 23564) Sayman, veznedar, ayniyat memuru, ambar memuru gibi para ve mal işleri ile görevli memurlar arasındaki devir ve teslim işlemlerinde 14.01.1990 tarihli 20402 mükerrer sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan, “Devlet Muhasebesi Yönetmeliği”, devir ve teslim süreleri yönünden de Bakanlar Kurulunun 12.11.1974 tarihli ve 7/9044 sayılı kararı ile yürürlüğe giren “Devlet memurlarının Çekilmelerinde Devir ve Teslim Süreleri Hakkında Yönetmelik” hükümleri uygulanır.

Avans İşlemleri

MADDE 32. Tahakkuk ve ödeme belgeleri ile ilgili işlemlerin tamamlanması beklenilmeyecek derecede ivedi giderler için İta Amirinin göstereceği lüzum üzerine görevlendirilecek mutemede, üst sınırı Genel Bütçe Kanunu’na bağlı (i) cetveli ile saptanan tutarda avans verilebilir. Bu iş için verilen avans, yalnız o iş için kullanılır. Her mutemet aldığı avansa ilişkin harcama belgelerini, avansın alındığı tarihi izleyen bir ay içinde saymanlığa vermeye ve üzerinde kalan avansın tamamını veya bakiyesini nakden ödemeye mecburdur. Malî yılın son ayında alınan avanslar bir aylık süreye bakılmaksızın en geç malî yılın son günü tamamen kapatılır.

Kredi İşlemleri 

MADDE 33. Saptanan avans miktarını aşan belirli giderler için İta Amirinden alınacak onaya dayanılarak, mutemet adına banka nezdinde kredi açılabilir.

Kredi; 

a) Saymanlığın cari hesabının bulunduğu bankada,

b) Saymanlığın bulunduğu yerdeki herhangi bir milli bankada,

c) Saymanlığın bulunduğu yer dışındaki herhangi bir bankada açılabilir.

Adına kredi açılan mutemet, bu krediden kendi adına çek düzenleyerek para alamaz. Banka, mutemedin göstereceği istihkak sahibine doğrudan doğruya ödeme yapar. Krediden sadece mutemet tarafından düzenlenen çekler uyarınca banka ödeme yapabilir.

Adına kredi açılan mutemet, harcamalarından sonra artan paranın iadesi için bankaya talimat vermek zorundadır. Aynı şekilde kredi konusu ortadan kalktığında mutemet krediyi iptal ettirmek zorundadır.

Bu görevlerin mutemetçe yerine getirilmemesi halinde saymanlıkça ilgili bankaya talimat verilerek, açılan kredi saymanlığın banka cari hesabına aktarılır.

Adına kredi açılan mutemedin herhangi bir nedenle görevden ayrılması halinde birinci fıkrada belirtilen esaslara göre kredi, yeni mutemet adına aktarılır.

Her mutemet, adına açılan krediye ait harcama belgelerini en çok üç ay içinde saymanlığa vermek zorundadır. Bu süre dolduğu halde verilmeyen harcama belgeleri, İta Amiri kanalıyla mutemetten alınır. Adına açılan kredinin mahsubu konusunda gerekli işlemleri süresinde yapmayan mutemet adına bir daha kredi açılmaz.

Kayıt Usulleri 

MADDE 34. (19.09.1999/23821) Döner sermaye saymanlığınca tutulacak defter ve muhasebe kayıtlarında 13.06.1999 tarihli ve 23724 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Döner Sermayeli İşletmeler  Muhasebe Yönetmeliği” uygulanır.

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Bütçe İşlemleri
Hesap Dönemi 

MADDE 35. Döner sermaye işletmelerinin bütçe dönemi malî yıldır.

Bütçe ve Uygulama 

MADDE 36. (25.12.1998 / 23564) Döner sermaye işletmesinin bütçe tasarısı işletme müdürü ve sayman tarafından hazırlanır ve en geç ekim ayı başında üniversite yönetim kuruluna sunulur. Bütçe üniversite yönetim kurulu kararıyla kesinleşir.

Döner sermaye gelirleri, bütçedeki harcama kalemleri ile program hedefleri dışındaki amaçlara tahsis edilemez. Yıl içindeki bütçe tertipleri arasındaki aktarmalar üniversite yönetim kurulu kararıyla yapılır.

Bütçede yıl içinde yapılacak ek ve değişiklikler birinci fıkrada öngörülen usule uygun olarak yapılır.

Malî Denetim 

MADDE 37. Döner sermaye işletmesinin malî işlemleri, gelirleri ve giderleri, Maliye Bakanlığınca her zaman denetlenebilir. (07.01.1992/21104) Döner Sermaye İşletmeleri, 1050 sayılı Muhasebe-i Umumiye Kanunu’na tâbi değildir. Döner sermayeden elde edilen ve her yıl sonunda kullanılmayan gelir, ertesi yılın döner sermaye gelirine eklenir. Malî yılın bitiminden başlayarak iki ay içinde hazırlanacak bilanço ve ekleri ile bütün gelir ve gider belgeleri denetim için Sayıştay’a birer örneği de aynı süre içinde Maliye ve Gümrük Bakanlığına verilir.

BEŞİNCİ BÖLÜMAlım-Satım ve İhale İşleri
Kapsam

MADDE 38. (25.12.1998 / 23564) Yürürlükten kaldırılmıştır.

Organlar 

MADDE 39. (25.12.1998 / 23564) Yürürlükten kaldırılmıştır.

Komisyonların Karar Vermeleri 
MADDE 40. (25.12.1998 / 23564) Yürürlükten kaldırılmıştır. 

Karar ve Onay Yetkileri 
MADDE 41. (25.12.1998 / 23564) Yürürlükten kaldırılmıştır. 

Alım-Satım ve İhale Usülleri 
MADDE 42. (25.12.1998 / 23564) Yürürlükten kaldırılmıştır.

Kapalı Zarf Usulü 
MADDE 43. (25.12.1998 / 23564) Yürürlükten kaldırılmıştır.

Teklif İsteme Usulü 
MADDE 44. (25.12.1998 / 23564) Yürürlükten kaldırılmıştır.

Açık Eksiltme ve Artırma Usulü 
MADDE 45. (25.12.1998 / 23564) Yürürlükten kaldırılmıştır.

Pazarlık Usulü 
MADDE 46. (25.12.1998 / 23564) Yürürlükten kaldırılmıştır.

Resmi ve Özelliği Olan Kuruluşlardan Sağlama Usulü 
MADDE 47. (25.12.1998 / 23564) Yürürlükten kaldırılmıştır.

Emanet Usulü 
MADDE 48. (25.12.1998 / 23564) Yürürlükten kaldırılmıştır.

Şartnameler 
MADDE 49. (25.12.1998 / 23564) Yürürlükten kaldırılmıştır.

Bedel Tahmini 
MADDE 50. (25.12.1998 / 23564) Yürürlükten kaldırılmıştır. 

İlân İşleri
MADDE 51. (25.12.1998 / 23564) Yürürlükten kaldırılmıştır.

İlânda Yer Alacak Hususlar 
MADDE 52. (25.12.1998 / 23564) Yürürlükten kaldırılmıştır.
Yeniden İlân Halleri 
MADDE 53. (25.12.1998 / 23564) Yürürlükten kaldırılmıştır.

Geçici Teminat 
MADDE 54. (25.12.1998 / 23564) Yürürlükten kaldırılmıştır.

Teminat Olarak Kabul Edilen Değerler 
MADDE 55. (25.12.1998 / 23564) Yürürlükten kaldırılmıştır.

Kesin Teminat 
MADDE 56. (25.12.1998 / 23564) Yürürlükten kaldırılmıştır. 

Teminatın Yatırılacağı Yer 
MADDE 57. (25.12.1998 / 23564) Yürürlükten kaldırılmıştır.

Kesin Teminatın Değiştirilmesi 
MADDE 58. (25.12.1998 / 23564) Yürürlükten kaldırılmıştır. 

Kesin Teminatın Geri Verilmesi
MADDE 59. (25.12.1998 / 23564) Yürürlükten kaldırılmıştır.
MADDE 60. (25.12.1998 / 23564) Yürürlükten kaldırılmıştır.

Eksik veya Fazla İş Yaptırma 
MADDE 61. (25.12.1998 / 23564) Yürürlükten kaldırılmıştır.

Taahhüdün Yerine Getirilmemesi 
MADDE 62. (25.12.1998 / 23564) Yürürlükten kaldırılmıştır.
Mücbir Sebepler 
MADDE 63. (25.12.1998 / 23564) Yürürlükten kaldırılmıştır.

Sözleşmenin Devri 
MADDE 64. (25.12.1998 / 23564) Yürürlükten kaldırılmıştır. 

Müteahhidin İflas veya Ölümü 
MADDE 65. (25.12.1998 / 23564) Yürürlükten kaldırılmıştır.

Vekillik 
MADDE 66. (25.12.1998 / 23564) Yürürlükten kaldırılmıştır. 

İhalenin Kesinleşmesi 
MADDE 67. (25.12.1998 / 23564) Yürürlükten kaldırılmıştır. 

İhaleye Giremeyecekler 
MADDE 68. (25.12.1998 / 23564) Yürürlükten kaldırılmıştır.

İhalenin Müteahhide Tebliği 
MADDE 69. (25.12.1998 / 23564) Yürürlükten kaldırılmıştır. 

Dış Alımlar
MADDE 70. (25.12.1998 / 23564) Yürürlükten kaldırılmıştır.

Çeşitli Hükümler
MADDE 71. (25.12.1998 / 23564) Yürürlükten kaldırılmıştır. 

*Hüküm Bulunmayan Haller 
MADDE 72. (25.12.1998 / 23564) Bu yönetmelikte hüküm bulunmayan hallerde, 2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu ile 14.01.1990 tarihli ve 20402 mükerrer sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Devlet Muhasebesi Yönetmeliği” hükümleri ve genel hükümler uygulanır.  
*Yönetmeliğe Aykırı Ödemelerin Tahsili

MADDE 73. Yönetmeliğin önceki maddelerinde öngörülen ücret ve primlerin ilgili maddelerde belirtilen şartlara aykırı olarak yapıldığının sonradan anlaşılması halinde yapılmış olan ödemeler, ilgililerden genel hükümlere göre tahsil edilir.

*Yürürlükten Kaldırma

MADDE 74. 23 Şubat 1982 tarih ve 17614 Sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 2547 Sayılı Yükseköğretim Kanunu’unun 58. maddesine göre Döner Sermaye İşletmelerinin Kurulmasında Uyulacak Esaslara İlişkin Yönetmelik yürürlükten kaldırılmıştır.

*Alım-Satım ve İhale İşlemlerinde Uyulacak Esaslar

EK MADDE 1. Döner sermaye işletmelerinin alım, satım ve ihale işlemlerinde 15.06.1984 tarihli ve 84/8213 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan “Döner Sermayeli Kuruluşlar İhale Yönetmeliği” hükümleri uygulanır.

*Döner Sermaye İşletmelerinin Birleştirilmesi

GEÇİCİ MADDE 1. (25.12.1998 / 23564) Bünyelerinde birden fazla döner sermaye işletmesi bulunan üniversiteler ve ileri teknoloji enstitüleri bu Yönetmelik hükümlerine uygun olarak döner sermaye işletmelerini birleştirmek zorundadırlar.

*Mal Varlığı ve Personelin Devri
GEÇİCİ MADDE 2. (25.12.1998 / 23564) Üniversite ve ileri teknoloji enstitüleri bünyesinde mevcut döner sermaye işletmelerinin bütün malvarlığı ve personeli bu Yönetmelik esaslarına uygun olarak kurulacak döner sermaye işletmesine başkaca bir işleme gerek kalmadan devredilir. 
*Önceki Mevzuata Göre Başlatılmış İşlemler
GEÇİCİ MADDE 3. (25.12.1998 / 23564) Bu Yönetmeliğin yayımı tarihinden önce üniversite ve ileri teknoloji enstitülerinde mevcut döner sermaye işletmesi yönetmeliklerine göre başlanmış iş ve hizmetler sonuçlanıncaya kadar eski mevzuat hükümlerinin uygulanmasına devam olunur. 
MADDE 75. Maliye Bakanlığı ile Sayıştay’ın görüşleri de alınmak suretiyle hazırlanan bu Yönetmelik, Resmi Gazete’de yayımlandığı tarihte yürürlüğe girer.Yürütme 

MADDE 76. Bu Yönetmelik hükümlerini Yükseköğretim Kurulu Başkanı yürütür.

2547 Sayılı Yükseköğretim Kanunu’nun 58. Maddesine Göre Döner Sermaye İşletmelerinin Kurulmasında Uyulacak Esaslara İlişkin Yönetmelik Değişiklikleri-Kronolojik Sıraya Göre

Resmi Gazete Tarihi ve Sayısı

Yürürlük Tarihi

Değişiklikler

17.12.1984/18608

Yayımı

7, 8, 9. maddeleri değişti.

09.08.1985/18837

Yayımı

10. maddenin 3. fıkrası değişti.

23.02.1987/19381

Yayımı

7. maddenin 1. fıkrası değişti. 8. maddenin 1. fıkrası değişti.

07.01.1992/21104

Yayımı

37. maddenin 2. fıkrası değişti.

06.11.1993/21750

Yayımı

10. maddenin 3. fıkrası değişti.

14.11.1993/21758

Yayımı

7. maddenin 1. fıkrası değişti. 8. maddenin 1. fıkrası değişti.

06.03.1995/22219

Yayımı

30. maddenin 2. fıkrası değişti.

 

25.12.1998/23564

 

Yayımı

1, 2, 5. maddeler değişti. 6. madde başlığı ile değişti. 10, 11. maddeler değişti. 15. madde başlığı ile değişti. 16. madde başlığı ve b ve i bentleri değişti. 23. madde değişti. 30. madde de “tahsil fişi” “sayman mutemedi alındısı” olarak değişti. 31., 34, 36 ve 72. maddeler değişti. Ek madde 1 eklendi. 7, 8, 9, 38-71. maddeler kalktı.

 

19.09.1999/23821

 

Yayımı

2. madde değişti. 6. maddeye iki fıkra eklendi. 10. maddeye 2 fıkra eklendi. 11. madde değişti. 20. madde yürürlükten kalktı. 34. madde değişti.

23.01.2001/24296

Yayımı

13. maddeye fıkra eklendi.